<
Stadstriënnale Hasselt Genk
Info NL: www.stadstriennale.be
25.09.2016: Rondleiding expo DistillArt. Jenever- en likeuraffiches die blijven hangen
Hasselt (B) - Stadsmus & Jenevermuseum - 14.30-17.00 u.
Info NL: www.jenevermuseum.be
23.10.2016: Rondleiding door curator Karl Scheerlinck expo DistillArt. Jenever- en likeuraffiches die blijven hangen
Hasselt (B) - Stadsmus & Jenevermuseum - 14.30-17.00 u.
Info NL: www.jenevermuseum.be
30.10.2016: Rondleiding expo DistillArt. Jenever- en likeuraffiches die blijven hangen
Hasselt (B) - Stadsmus & Jenevermuseum - 14.30-17.00 u.
Info NL: www.jenevermuseum.be
27.11.2016: Rondleiding expo DistillArt. Jenever- en likeuraffiches die blijven hangen
Hasselt (B) - Stadsmus & Jenevermuseum - 14.30-17.00 u.
Info NL: www.jenevermuseum.be
18.12.2016: Rondleiding door curator Karl Scheerlinck expo DistillArt. Jenever- en likeuraffiches die blijven hangen
Hasselt (B) - Stadsmus & Jenevermuseum - 14.30-17.00 u.
Info NL: www.jenevermuseum.be
Borgerhout - Antwerpen (B) - De Roma - 11.00-17.00 u
Info: www.deroma.be
3.01.2014: Lezing 'De geschiedenis van de na-oorlogse belgische filmaffichette'
Zomergem (B) - Bibliotheek - 20.00 u.
Info: www.zomergem.be
27.09.2014: Studiedag "Van affiche tot Zakenkrant"
Middelkerke(B) - CC De Branding
Organisatie en info: Etwie - www.etwie.be
22.10.2014: Workshop "Geef vorm aan uw archief!"
Gesprekken over designers en hun erfgoed
Kortrijk (B) – Kortrijk Xpo Hal 6, Speakers Corner
Organisatie en info: www.cva.be
Geleid bezoek aan het affiche- en drukkerijmuseum van de firma Strobbe, met achteraf een drankje.
Izegem (B) - Affichemuseum en drukkerijmuseum, 20.00 & 24.00 u.
24.04.2013: Vernissage tentoonstelling "Typo"
Brussel (B) - Seed Factory, 18.00 u.
26.06.2013: Vernissage tentoonstelling "Chat Noir. Kunst en vermaak in de belle époque"
Elsene (B) - Museum, 18.30 - 21.00 u.
19.11.2013: Propagande et esthétique. Le cas de l'affiche politique en Belgique.
Lezing door Jean-Patrick Duchesne
Liège (B) - BAL. Musée des Beaux-Arts de Liège, 19.00 u.
Temse (B) - Academie en Vaktekenschool, 19.30 uur
Info NL: www.academietemse.be
07.03.2012: Rondleidingen (FR) voor leraren in de tentoonstelling 'Chéret'
Elsene (B) - Museum, 12.15 - 13:15 & 13:30 - 14:30 u.
Reservatie verplicht 02 515 64 18/21
18.03.2012: Workshop voor kinderen: affiche "Onze Belle Époque"
Elsene (B) - Museum, 14.30 - 16.30 u.
21.03.2012: Rondleidingen (NL) in de tentoonstelling 'Chéret'
Elsene (B) - Musem, 12:30 - 13.30 u.
5 € (leraren gratis); reservatie verplicht 02 515 64 18/21
15.04.2012: Workshop voor kinderen: affiche "Alle kleuren van de regenboog"
Elsene (B) - Museum, 14.30 - 16.30 u.
13.05.2012: Lezing (FR) door Réjane Bargiel in tentoonstelling 'Chéret'
Réjane Bargiel, hoofdconservator en curator Musée des Arts décoratifs, Paris
"Jules Chéret, un artiste pionnier d'une industrie d'art"
Elsene (B) - Museum, 15.00 - 16:00 u.
Reserveratie verplicht: 02 515 64 21
20.05.2012: Workshop voor kinderen: affiche "Wat een circus!"
Elsene (B) - Museum, 14.30 - 16.30 u.
22.11.2012: Presentatie overzichtspublicatie Power of Print
Brussel (B) - Bozar
Info NL: www.prospekta.be
Info NL: Power of print
Mons (B) - Le Manège
Info FR/NL/ENG: www.lemanege.com
Voorstelling project door Kadoc
16.09.2011: Deadline inzendingen Culturele Affichewedstrijd 2011
bij organisator Prospekta
Info NL: www.powerofprint.be
13-14.10.2011: Integrated 2011
Info: www.integrated2011.org
8.12.2011: Prijsuitreiking The Power of Print Culturele Affichewedstrijd 2011
Info NL: www.powerofprint.be
Customize uw affiche van Vitrine 2010
Flanders Fashion Institute, Antwerpen
Info NL: www.ffi.be
18.09.2010: Deadline inzendingen Culturele Affichewedstrijd 2010
bij organisator Prospekta
Info NL: www.powerofprint.be
14.10.2010: Belgische topaffiches uit de Zwarte Doos
19.00 u.
Lezing door Karl Scheerlinck over nieuwe ontdekkingen in het affichefonds van het Gentse Stadsarchief
De Zwarte Doos, Gent
Plaats: Dulle Grietlaan 12, 9050 Gentbrugge (B)
Info: + 32 9 266 57 60
12.10.2010: Bekendmaking genomineerden Culturele Affichewedstrijd 2010
door organisator Prospekta
Info NL: www.powerofprint.be
22.10.2010 - 7.11.2010: Publiekswedstrijd Culturele Affichewedstrijd 2010
Breng uw stem voor de Publieksprijs uit!
Info NL: www.powerofprint.be
8.11.2010: Vormgevers: Tom Schamp
Canvas - 21.05 u.
Reportage over grafisch ontwerper Tom Schamp. We volgen de genese van zijn boek 'Otto in de sneeuw' gedurende het laatste jaar.
7.12.2010: Bekendmaking laureaat Culturele Affichewedstrijd 2010
door organisator Prospekta
Info NL: www.powerofprint.be
Veilinghuis Bernaerts Antwerpen
Plaats: Verlatstraat 20, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 248 19 21
Catalogus en resultaten
24.10.2009: Vip-tour Dooreman-expo door Sam De Graeve
14.30 h
Begeleid bezoek aan tentoonstelling Dooreman
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20; www.letterenhuis.be
Videoverslag
22-23.10.2009: Integrated 2009
Internationale designconferentie
Sprekers: Stefan Sagmeister, Siggi Eggertsson, Karlssonwilker, Kesselskramer, Storm Thorgerson, John L. Walters, Jean Paul Van Bendegem, Giorgio Olivero (TODO), Nodebox, Annelys de Vet, Wesley Wolkman, Woutwalt, Gaetanandroeben, Adbusters, David Shrigley, Renaud Huberlant, Typeradio, à deux c'est mieux, Noisebox, Jo De Smedt, Mevis & Van Deursen, Kolchoz & Sovchoz, Khuan+Ktron, Noisebox & Stefan Schaefer.
Plaats: deSingel, Desguinlei, 2018 Antwerpen (B)
Info en verslag
28.10.2009: Het grote Dooreman-Lanoye gesprek
20.00 h
Debat tussen grafisch ontwerper Gert Dooreman en auteur Tom Lanoye
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20;
www.letterenhuis.be
29.10.2009: Publieksprijs Culturele afficheprijs Vlaanderen
Deadline voor het uitbrengen van je stem: www.powerofprint.be
7.11.2009: Vip-tour Dooreman-expo door Gerda Dendooven
14.30 h
Begeleid bezoek aan tentoonstelling Dooreman
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20; www.letterenhuis.be
Videoverslag
19.11.2009: Debat afficheontwerp
14.00 h
Debat tussen grafische ontwerpers Ever Meulen, Tom Hautekiet, Gert Dooreman
Moderator: Patrick Allegaert
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20; www.letterenhuis.be
21.11.2009: Vip-tour Dooreman-expo door Chris Van Camp
14.30 h
Begeleid bezoek aan tentoonstelling Dooreman
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20; www.letterenhuis.be
Videoverslag
25.11.2009: Het grote Dooreman-Hendryckx gesprek
20.00 h
Debat tussen grafisch ontwerper Gert Dooreman en fotograaf Michiel Hendryckx
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20;www.letterenhuis.be
26.11.2009: Prijsuitreiking Power of Print 2009
Debat en presentatie over samenwerking grafische ontwerpers en cultuurhuizen
Plaats: Veilinghuis Bernaerts, Verlatstraat 20, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 338 95 85
Juryverslag
5.12.2009: Vip-tour Dooreman-expo door Saskia De Coster
14.30 h
Begeleid bezoek aan tentoonstelling Dooreman
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20; www.letterenhuis.be
Videoverslag
19.12.2009: Vip-tour Dooreman-expo door Marc Reynebeau
14.30 h
Begeleid bezoek aan tentoonstelling Dooreman
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20; www.letterenhuis.be
Debat en prijsuitreiking Culturele Afficheprijs 2008
Plaats: Veilinghuis Bernaerts, Verlatstraat 20, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 338 95 85
Juryverslag
Verslag
22.11.2007: Prijsuitreiking Power of Print 2007
Verslag
14.30 h
Begeleid bezoek door Karl Scheerlinck
Organisatie: Stedelijke Musea stad Sint-Niklaas
Plaats: Museum Zwijgershoek 14, Sint-Niklaas (B)
Info: + 32 3 760 37 50
28.04.2005: Lezing "De 1 mei-vieringen in de affichekunst"
20.00 h
Lezing door Geert Van Goethem (AMSAB)
Organisatie: Stedelijke Musea stad Sint-Niklaas
Plaats: Museum Zwijgershoek 14, Sint-Niklaas (B)
Info: + 32 3 760 37 50
10.30 h
Conférence (FR) par Véronique Pouillard (ULB)
Organisation: Musées Royayx d'art et d'histoire
Location: Musée du Cinquantenaire, Bruxelles (B)
Info
02.10.2004: Herman Verbaere in Postzegelveiling
13.00 h
Antwerpen (B) - Corinthia Hotel
Adres: Desguinlei 94, 2018 Antwerpen
Organisatie en praktische info
Info veiling
Info
26.10.2004: Lezing "Blankenberge & de Belgische affichekunst"
20.00 h
Lezing door Karl Scheerlinck
Organisatie: Kring voor Heemkunde Dr. Van Damme
Plaats: Casino Blankenberge, Zeedijk 150, Blankenberge (B)
Info: + 32 50 41 52 56
Voor de "Europa"-zegel van 2003 koos De Post als thema "affichekunst".
Onderwerp: affiche "Belgium. The Coast" van Leo Marfurt (1938).
Beeld - Image
Info NL
Info FR
23.10.2003: Colloquium Belgische email
14.00 - 18.00 h
In het kader van de tentoonstellingen "De Kapellekensbaan zoals het was".
Lezingen door Jan De Plus en Karl Scheerlinck.
Organisatie: C.C. De Werf, Aalst
Plaats: Stadhuis, Aalst (B)
Info: +032 53 73 28 09
Organisatie: Hotel des Ventes Flagey Galerie André Fils
Plaats: 4, Rue du Nid, B 1050 Elsene Brussel
Tel. 00 32 2 644 97 67
Fax 00 32 2 646 32 35
Kijkdagen: Vrijdag 22.02.2002 10 17.30 uur; zaterdag 23.02.2002 en zondag 24.02.2002 10 12 en 14 17 uur
Veiling: de catalogus vermeldt twee verschillende beginuren: 14.30 uur en 18.00 uur. Informeer u ter plaatse!
Commentaar
20.04.2002: Lezingen "Leo Marfurt" en "Bewaring van affiches"
14.00 16.30 uur
In het kader van het erfgoedweekend, door Karl Scheerlinck respectievelijk Veerle Vercammen (Cordonova)
Organisatie: Nationaal Jenevermuseum Hasselt
Plaats: Witte Nonnenstraat 19, B 3500 Hasselt
Reservatie: tel. 00 32 11 24 11 44 fax 00 32 11 21 10 50 mail
Toegangsprijs: 3 euro, inclusief bezoek aan museum, expo "Marfurt (affiches) voor jenever en likeur" en borrel.
9.11.2002: Lezing "Louis Titz affiche Gewestelijke Landbouwtentoonstelling Hasselt, 1900"
15.00 16.00 uur
In het kader van "Kunst in de kijker", door Karl Scheerlinck
Organisatie: Stedelijk Museum Stellingwerff Waerdenhof"
Plaats: Maastrichterstraat 85, B 3500 Hasselt
Info: tel. 0032 11 24 10 70 fax 00 32 11 24 10 70 mail
Toegangsprijs: 3 euro, bezoek aan museum inbegrepen
5.03.2002: Lucien De Roeck overleden
We vernamen het overlijden van graficus en afficheontwerper Lucien De Roeck, op dinsdagavond 5 maart ll.
Hij is geboren in Dendermonde op 9 maart 1915 en bereikte de mooie leeftijd van 87 jaar.
Info
Organisatie: Archief- en Bibliotheekwezen van België
Plaats: Koninklijke Bibliotheek Albert I (Brussel)
Verslag deel 1
plaatsvond in de Koninklijke Bibliotheek te Brussel. Misleidend en bovendien achterhaald,
omdat de affiche eigenlijk reeds veel vroeger werd gerehabiliteerd, nl. op het einde van
de jaren 60 - begin van de jaren 70. Vanaf toen immers gingen archieven en musea hier ten
lande zich intensiever bezighouden met hun affichecollecties, verschenen er publicaties over
het onderwerp en werden er overzichtstentoonstellingen georganiseerd. Brussel beet daarbij de
spits af maar ook Antwerpen liet zich niet onbetuigd. Het Museum Vleeshuis pakte uit met twee
tentoonstellingen (1979 en 1981) van zijn wereldberoemde verzameling. Later volgden nog Papieren
Herauten (1991) en Antwerpen Geplakt (1993), met een selectie uit de collectie van het AMVC.
Daarmee zijn dan meteen de twee belangrijkste Antwerpse afficheverzamelingen genoemd die beide
binnenkort zullen verenigd worden in het vernieuwde AMVC-Letterenhuis.
Colloquia over affiches zijn, zeker hier in België, een zeldzaamheid. Het is dan ook jammer dat
de organisatie, in handen van de vzw Archief- en Bibliotheekwezen van België, bijna eenzijdig was
afgestemd op het Franstalige landsgedeelte. De sprekers en het publiek van dit tweetalig colloquium
waren overwegend Franstalig, de Vlaamse musea en archieven waren duidelijk ondervertegenwoordigd
(het AMVC bijvoorbeeld, dat ook nationaal met zijn 38.000 tellende exemplaren één van de grootste
afficheverzamelingen heeft, werd zelfs niet eens officieel uitgenodigd). Het probleem werd nog het best
geillustreerd toen de openingsspreker J-P. Duchesne (Universiteit Luik), nochtans een deskundige ter
zake en auteur van Laffiche en Belgique(1989), een historisch overzicht bracht van de affiche waarbij
hij zich volledig baseerde op zijn boek dat echter vooral representatief is voor Brussel en Wallonië.
Hij ging daarbij volledig voorbij aan het feit dat er de laatste 10 jaar ook in Vlaanderen veel
wetenschappelijke publicaties zijn verschenen die het onderwerp verder hebben uitgediept.
Verslag deel 2
Koninklijke Bibliotheek Albert I (Brussel), 7 december 2001
Voormiddag
09.00 - 09.15: Verwelkoming
09.15 - 09.45: Historisch overzicht van de affiche door Jean-Patrick Duchesne (Universiteit van Luik)
09.45 - 10.15: De bewaring in een gespecialiseerd depot door F. Mellinghoff (Deutsches Plakat Museum)
10.15 - 10.30: Pauze
10.30 - 11.00: De bewaring in een gemeentelijk depot door A. Vandenbulcke en Th. Symons (Archief van de Stad Brussel)
11.00 - 12.00: Restauratie. Rondetafelgesprek met Sandrine Charlier (C.R.E.P.A.C.) en Baudouin Desmaele (restaurateur)
12.00 - 14.00: Lunch (vrij)
Namiddag
14.15 - 14.45: Wetenschappelijke exploitatie door Véronique Pouillard (U.L.B.)
14.45 - 15.15: Voorstelling van het informatiserings- en digitaliseringsproject van het Centre de la Gravure door
Catherine De Braekeleer (Centre de la Gravure et de l
Imprimée - La Louvière) en Tanguy Coll?s
(U.C.L. - Instituut voor het Kunstpatrimonium)
15.15 - 15.30: Pauze
15.30 - 16.00: Valoriseren van het erfgoed door Huub Sanders (I.I.S.G. - Amsterdam)
16.00 - 17.00: De markt van de affiche. Rondetafelgesprek met Marie-Laurence Bernard (Brussel) en Hendrik Olivier (A.M.S.A.B.).
Gratis inschrijving. We vragen u in te schrijven om u in optimale omstandigheden te kunnen ontvangen.
Bijkomende informatie:
Thierry Delplancq (thierry.delplancq@lalouviere.be) - Jean-Francois Fueg (02/410.10.80) - Suzanne Lecocq (suzanne.lecocq@freebel.net)
2016
1.10.2016 - 8.01.2017: TM Trademarks.Stadstriënnale Hasselt Genk
Info NL: www.stadstriennale.be
25.09.2016: Rondleiding expo DistillArt. Jenever- en likeuraffiches die blijven hangen
Hasselt (B) - Stadsmus & Jenevermuseum - 14.30-17.00 u.
Info NL: www.jenevermuseum.be
23.10.2016: Rondleiding door curator Karl Scheerlinck expo DistillArt. Jenever- en likeuraffiches die blijven hangen
Hasselt (B) - Stadsmus & Jenevermuseum - 14.30-17.00 u.
Info NL: www.jenevermuseum.be
30.10.2016: Rondleiding expo DistillArt. Jenever- en likeuraffiches die blijven hangen
Hasselt (B) - Stadsmus & Jenevermuseum - 14.30-17.00 u.
Info NL: www.jenevermuseum.be
27.11.2016: Rondleiding expo DistillArt. Jenever- en likeuraffiches die blijven hangen
Hasselt (B) - Stadsmus & Jenevermuseum - 14.30-17.00 u.
Info NL: www.jenevermuseum.be
18.12.2016: Rondleiding door curator Karl Scheerlinck expo DistillArt. Jenever- en likeuraffiches die blijven hangen
Hasselt (B) - Stadsmus & Jenevermuseum - 14.30-17.00 u.
Info NL: www.jenevermuseum.be
2014
12.01.2014: Film- en vinylbeursBorgerhout - Antwerpen (B) - De Roma - 11.00-17.00 u
Info: www.deroma.be
3.01.2014: Lezing 'De geschiedenis van de na-oorlogse belgische filmaffichette'
Zomergem (B) - Bibliotheek - 20.00 u.
Info: www.zomergem.be
27.09.2014: Studiedag "Van affiche tot Zakenkrant"
Middelkerke(B) - CC De Branding
Organisatie en info: Etwie - www.etwie.be
22.10.2014: Workshop "Geef vorm aan uw archief!"
Gesprekken over designers en hun erfgoed
Kortrijk (B) – Kortrijk Xpo Hal 6, Speakers Corner
Organisatie en info: www.cva.be
2013
19.03.2013: Nacht van de geschiedenis: Van afficheontwerpers tot zetduiveltjes. De geschiedenis van het drukkenGeleid bezoek aan het affiche- en drukkerijmuseum van de firma Strobbe, met achteraf een drankje.
Izegem (B) - Affichemuseum en drukkerijmuseum, 20.00 & 24.00 u.
24.04.2013: Vernissage tentoonstelling "Typo"
Brussel (B) - Seed Factory, 18.00 u.
26.06.2013: Vernissage tentoonstelling "Chat Noir. Kunst en vermaak in de belle époque"
Elsene (B) - Museum, 18.30 - 21.00 u.
19.11.2013: Propagande et esthétique. Le cas de l'affiche politique en Belgique.
Lezing door Jean-Patrick Duchesne
Liège (B) - BAL. Musée des Beaux-Arts de Liège, 19.00 u.
2012
29.02.2012: Lezing 'Belgische affichekunst, met een knipoog naar Temse'Temse (B) - Academie en Vaktekenschool, 19.30 uur
Info NL: www.academietemse.be
07.03.2012: Rondleidingen (FR) voor leraren in de tentoonstelling 'Chéret'
Elsene (B) - Museum, 12.15 - 13:15 & 13:30 - 14:30 u.
Reservatie verplicht 02 515 64 18/21
18.03.2012: Workshop voor kinderen: affiche "Onze Belle Époque"
Elsene (B) - Museum, 14.30 - 16.30 u.
21.03.2012: Rondleidingen (NL) in de tentoonstelling 'Chéret'
Elsene (B) - Musem, 12:30 - 13.30 u.
5 € (leraren gratis); reservatie verplicht 02 515 64 18/21
15.04.2012: Workshop voor kinderen: affiche "Alle kleuren van de regenboog"
Elsene (B) - Museum, 14.30 - 16.30 u.
13.05.2012: Lezing (FR) door Réjane Bargiel in tentoonstelling 'Chéret'
Réjane Bargiel, hoofdconservator en curator Musée des Arts décoratifs, Paris
"Jules Chéret, un artiste pionnier d'une industrie d'art"
Elsene (B) - Museum, 15.00 - 16:00 u.
Reserveratie verplicht: 02 515 64 21
20.05.2012: Workshop voor kinderen: affiche "Wat een circus!"
Elsene (B) - Museum, 14.30 - 16.30 u.
22.11.2012: Presentatie overzichtspublicatie Power of Print
Brussel (B) - Bozar
Info NL: www.prospekta.be
Info NL: Power of print
Power of print, de culturele affiche- en folderwedstrijd, is dit jaar anders dan anders.
Omdat men het wedstrijdconcept niet eindeloos wil uitmelken, kiest men ervoor om de wedstrijd
dit jaar af te ronden. Later is er dan weer marge voor nieuwe frisse initiatieven. Power of
Print sluit het project af met een feest. Een feest voor het grafisch ontwerp in ons land. De
genomineerde ontwerpers van de voorbije 6 edities kregen de kans hun beste werk van het afgelopen
seizoen insturen. Elke ontwerper kon ook een straffe collega-ontwerper voordragen. Die op zijn beurt
zijn beste affiche of folder mocht insturen. Alle ontwerpen zijn gebundeld in een bijzonder publicatie
die een staalkaart is van grafisch ontwerp anno 2012.
Deze publicatie wordt 22 november officieel gepresenteerd in BOZAR.
20.12.2012: Deadline 12ème Triennale Internationale de l'affiche politiqueMons (B) - Le Manège
Info FR/NL/ENG: www.lemanege.com
2011
2.02.2011: 26 000 affiches online bij KadocVoorstelling project door Kadoc
"Op KADOC wordt een vrij uitgebreide collectie affiches bewaard, op dit ogenblik een 26.000 stuks, waarvan drie kwart beeldaffiches. Ze worden frequent
geconsulteerd, zowel voor wetenschappelijke publicaties en tentoonstellingen, als voor vieringen van plaatselijke heemkringen of andere verenigingen.
Die raadpleging kan nu veel makkelijker en van thuis uit gebeuren. De affiches zijn immers allemaal gedigitaliseerd en sinds kort online beschikbaar.
De affichecollectie van KADOC mag als representatief worden beschouwd voor het collectiegebied van het centrum. Alle belangrijke thema's komen aan bod:
arbeiders-, jeugd- en vrouwenbeweging, derdewereldorganisaties en ontwikkelingssamenwerking, allerhande actie- en drukkingsgroepen, diverse culturele
organisaties (radio, theater ...), onderwijsinstellingen, religieuze instituten, politieke en sociale verkiezingen, en natuurlijk uitingen van het typische
rijke roomse leven, zoals processies en bedevaarten, missionering enzovoort. We vinden er werk van gerenommeerde grafici als Jozef De Swerts, Gal (Gerard Alsteens),
Hugoké (Hugo Kempeneers), Alfons Marchant, broeder Max, Jef Nys, Leo Meurrens, Herman Verbaere en Luc Verstraete. Het merendeel van de collectie is van recentere datum;
ongeveer 20% is ouder dan 1950, waaronder een klein deel uit de negentiende eeuw. Tussen die oudere affiches zitten echte pareltjes. Denk alleen al maar
aan de verkiezings- en de bedevaartaffiches.
De volledige collectie is gedigitaliseerd en werd ingeladen in LIAS. Daar worden de digitale archiefkopieën voor de toekomst gepreserveerd. Samen met
die archiefkopieën werden een thumbnail, een jpg-afbeelding met watermerk en een jpeg-2000-versie opgeslagen. Die consultatiekopieën zijn nu online vrij
raadpleegbaar. Via de leeszaal kunnen de archiefkopieën worden opgevraagd."
Online zoeken: aleph08.libis.kuleuven.be
geconsulteerd, zowel voor wetenschappelijke publicaties en tentoonstellingen, als voor vieringen van plaatselijke heemkringen of andere verenigingen.
Die raadpleging kan nu veel makkelijker en van thuis uit gebeuren. De affiches zijn immers allemaal gedigitaliseerd en sinds kort online beschikbaar.
De affichecollectie van KADOC mag als representatief worden beschouwd voor het collectiegebied van het centrum. Alle belangrijke thema's komen aan bod:
arbeiders-, jeugd- en vrouwenbeweging, derdewereldorganisaties en ontwikkelingssamenwerking, allerhande actie- en drukkingsgroepen, diverse culturele
organisaties (radio, theater ...), onderwijsinstellingen, religieuze instituten, politieke en sociale verkiezingen, en natuurlijk uitingen van het typische
rijke roomse leven, zoals processies en bedevaarten, missionering enzovoort. We vinden er werk van gerenommeerde grafici als Jozef De Swerts, Gal (Gerard Alsteens),
Hugoké (Hugo Kempeneers), Alfons Marchant, broeder Max, Jef Nys, Leo Meurrens, Herman Verbaere en Luc Verstraete. Het merendeel van de collectie is van recentere datum;
ongeveer 20% is ouder dan 1950, waaronder een klein deel uit de negentiende eeuw. Tussen die oudere affiches zitten echte pareltjes. Denk alleen al maar
aan de verkiezings- en de bedevaartaffiches.
De volledige collectie is gedigitaliseerd en werd ingeladen in LIAS. Daar worden de digitale archiefkopieën voor de toekomst gepreserveerd. Samen met
die archiefkopieën werden een thumbnail, een jpg-afbeelding met watermerk en een jpeg-2000-versie opgeslagen. Die consultatiekopieën zijn nu online vrij
raadpleegbaar. Via de leeszaal kunnen de archiefkopieën worden opgevraagd."
Online zoeken: aleph08.libis.kuleuven.be
16.09.2011: Deadline inzendingen Culturele Affichewedstrijd 2011
bij organisator Prospekta
Info NL: www.powerofprint.be
13-14.10.2011: Integrated 2011
Info: www.integrated2011.org
8.12.2011: Prijsuitreiking The Power of Print Culturele Affichewedstrijd 2011
Info NL: www.powerofprint.be
2010
5-26.06.2010: Wedstrijd Slow FashionCustomize uw affiche van Vitrine 2010
Flanders Fashion Institute, Antwerpen
Info NL: www.ffi.be
18.09.2010: Deadline inzendingen Culturele Affichewedstrijd 2010
bij organisator Prospekta
Info NL: www.powerofprint.be
14.10.2010: Belgische topaffiches uit de Zwarte Doos
19.00 u.
Lezing door Karl Scheerlinck over nieuwe ontdekkingen in het affichefonds van het Gentse Stadsarchief
De Zwarte Doos, Gent
Plaats: Dulle Grietlaan 12, 9050 Gentbrugge (B)
Info: + 32 9 266 57 60
12.10.2010: Bekendmaking genomineerden Culturele Affichewedstrijd 2010
door organisator Prospekta
Info NL: www.powerofprint.be
22.10.2010 - 7.11.2010: Publiekswedstrijd Culturele Affichewedstrijd 2010
Breng uw stem voor de Publieksprijs uit!
Info NL: www.powerofprint.be
8.11.2010: Vormgevers: Tom Schamp
Canvas - 21.05 u.
Reportage over grafisch ontwerper Tom Schamp. We volgen de genese van zijn boek 'Otto in de sneeuw' gedurende het laatste jaar.
7.12.2010: Bekendmaking laureaat Culturele Affichewedstrijd 2010
door organisator Prospekta
Info NL: www.powerofprint.be
2009
20.10.2009: Lot affiches in boeken- en prentenveilingVeilinghuis Bernaerts Antwerpen
Plaats: Verlatstraat 20, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 248 19 21
Catalogus en resultaten
24.10.2009: Vip-tour Dooreman-expo door Sam De Graeve
14.30 h
Begeleid bezoek aan tentoonstelling Dooreman
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20; www.letterenhuis.be
Videoverslag
22-23.10.2009: Integrated 2009
Internationale designconferentie
Sprekers: Stefan Sagmeister, Siggi Eggertsson, Karlssonwilker, Kesselskramer, Storm Thorgerson, John L. Walters, Jean Paul Van Bendegem, Giorgio Olivero (TODO), Nodebox, Annelys de Vet, Wesley Wolkman, Woutwalt, Gaetanandroeben, Adbusters, David Shrigley, Renaud Huberlant, Typeradio, à deux c'est mieux, Noisebox, Jo De Smedt, Mevis & Van Deursen, Kolchoz & Sovchoz, Khuan+Ktron, Noisebox & Stefan Schaefer.
Plaats: deSingel, Desguinlei, 2018 Antwerpen (B)
Info en verslag
28.10.2009: Het grote Dooreman-Lanoye gesprek
20.00 h
Debat tussen grafisch ontwerper Gert Dooreman en auteur Tom Lanoye
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20;
www.letterenhuis.be
29.10.2009: Publieksprijs Culturele afficheprijs Vlaanderen
Deadline voor het uitbrengen van je stem: www.powerofprint.be
7.11.2009: Vip-tour Dooreman-expo door Gerda Dendooven
14.30 h
Begeleid bezoek aan tentoonstelling Dooreman
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20; www.letterenhuis.be
Videoverslag
19.11.2009: Debat afficheontwerp
14.00 h
Debat tussen grafische ontwerpers Ever Meulen, Tom Hautekiet, Gert Dooreman
Moderator: Patrick Allegaert
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20; www.letterenhuis.be
21.11.2009: Vip-tour Dooreman-expo door Chris Van Camp
14.30 h
Begeleid bezoek aan tentoonstelling Dooreman
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20; www.letterenhuis.be
Videoverslag
25.11.2009: Het grote Dooreman-Hendryckx gesprek
20.00 h
Debat tussen grafisch ontwerper Gert Dooreman en fotograaf Michiel Hendryckx
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20;www.letterenhuis.be
26.11.2009: Prijsuitreiking Power of Print 2009
Debat en presentatie over samenwerking grafische ontwerpers en cultuurhuizen
Plaats: Veilinghuis Bernaerts, Verlatstraat 20, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 338 95 85
Juryverslag
5.12.2009: Vip-tour Dooreman-expo door Saskia De Coster
14.30 h
Begeleid bezoek aan tentoonstelling Dooreman
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20; www.letterenhuis.be
Videoverslag
19.12.2009: Vip-tour Dooreman-expo door Marc Reynebeau
14.30 h
Begeleid bezoek aan tentoonstelling Dooreman
AMVC-Letterenhuis Antwerpen
Plaats: Minderbroedersstraat 22, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 222 93 20; www.letterenhuis.be
2008
20.11.2008: Prijsuitreiking Power of Print 2008Debat en prijsuitreiking Culturele Afficheprijs 2008
Plaats: Veilinghuis Bernaerts, Verlatstraat 20, 2000 Antwerpen (B)
Info: + 32 3 338 95 85
Juryverslag
2007
12.01.2007: Prijsuitreiking Power of Print 2005-2006Verslag
22.11.2007: Prijsuitreiking Power of Print 2007
Verslag
2005
3.04.2005: Wandelvoordracht "Woord in beeld in de Belgische affichekunst"14.30 h
Begeleid bezoek door Karl Scheerlinck
Organisatie: Stedelijke Musea stad Sint-Niklaas
Plaats: Museum Zwijgershoek 14, Sint-Niklaas (B)
Info: + 32 3 760 37 50
28.04.2005: Lezing "De 1 mei-vieringen in de affichekunst"
20.00 h
Lezing door Geert Van Goethem (AMSAB)
Organisatie: Stedelijke Musea stad Sint-Niklaas
Plaats: Museum Zwijgershoek 14, Sint-Niklaas (B)
Info: + 32 3 760 37 50
2004
8.02.2004: Conférence "Cent ans de publicité belge (1850 - 1950)"10.30 h
Conférence (FR) par Véronique Pouillard (ULB)
Organisation: Musées Royayx d'art et d'histoire
Location: Musée du Cinquantenaire, Bruxelles (B)
Info
02.10.2004: Herman Verbaere in Postzegelveiling
13.00 h
Antwerpen (B) - Corinthia Hotel
Adres: Desguinlei 94, 2018 Antwerpen
Organisatie en praktische info
Info veiling
Info
Herman Verbaere is geen onbekende naam in de affichewereld. Vanaf de jaren '30
ontwierp hij tal van reclamebiljetten voor scholen, organisaties, jaarbeurzen... Uniek is zijn
productie van toeristische affiches voor de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen.
Het was de juiste man voor de juiste job. Verbaere was immers ook vermaard als tekenaar van zovele
mooie plekken in België en daarbuiten (onder meer Spanje). Om die reden ook werd hij geregeld
door de Belgische Posterijen gevraagd voor het ontwerp van een toeristische zegel.
Voor het eerst (én het laatst) worden originele ontwerpen van de kunstenaar die rechtstreeks of
onrechtstreeks gediend hebben voor de postzegels geveild. In de catalogus vindt u ze onder de
kavelnummers 415 t/m 445, voorzien van de technische fiche met verwijzing naar de desbetreffende
zegel.
Verder in de veiling zitten gedrukt Verbaere-zegels, ongetande exemplaren, eerste afstempeling enz.
Vergewis u van de unieke kwaliteit tijdens de tentoonstelling.
ontwierp hij tal van reclamebiljetten voor scholen, organisaties, jaarbeurzen... Uniek is zijn
productie van toeristische affiches voor de Nationale Maatschappij der Belgische Spoorwegen.
Het was de juiste man voor de juiste job. Verbaere was immers ook vermaard als tekenaar van zovele
mooie plekken in België en daarbuiten (onder meer Spanje). Om die reden ook werd hij geregeld
door de Belgische Posterijen gevraagd voor het ontwerp van een toeristische zegel.
Voor het eerst (én het laatst) worden originele ontwerpen van de kunstenaar die rechtstreeks of
onrechtstreeks gediend hebben voor de postzegels geveild. In de catalogus vindt u ze onder de
kavelnummers 415 t/m 445, voorzien van de technische fiche met verwijzing naar de desbetreffende
zegel.
Verder in de veiling zitten gedrukt Verbaere-zegels, ongetande exemplaren, eerste afstempeling enz.
Vergewis u van de unieke kwaliteit tijdens de tentoonstelling.
26.10.2004: Lezing "Blankenberge & de Belgische affichekunst"
20.00 h
Lezing door Karl Scheerlinck
Organisatie: Kring voor Heemkunde Dr. Van Damme
Plaats: Casino Blankenberge, Zeedijk 150, Blankenberge (B)
Info: + 32 50 41 52 56
2003
30.06.2003: Uitgifte postzegelVoor de "Europa"-zegel van 2003 koos De Post als thema "affichekunst".
Onderwerp: affiche "Belgium. The Coast" van Leo Marfurt (1938).
Info NL
Info FR
23.10.2003: Colloquium Belgische email
14.00 - 18.00 h
In het kader van de tentoonstellingen "De Kapellekensbaan zoals het was".
Lezingen door Jan De Plus en Karl Scheerlinck.
Organisatie: C.C. De Werf, Aalst
Plaats: Stadhuis, Aalst (B)
Info: +032 53 73 28 09
2002
26.02.2002: Veiling "Importante vente publique daffiches de collection"Organisatie: Hotel des Ventes Flagey Galerie André Fils
Plaats: 4, Rue du Nid, B 1050 Elsene Brussel
Tel. 00 32 2 644 97 67
Fax 00 32 2 646 32 35
Kijkdagen: Vrijdag 22.02.2002 10 17.30 uur; zaterdag 23.02.2002 en zondag 24.02.2002 10 12 en 14 17 uur
Veiling: de catalogus vermeldt twee verschillende beginuren: 14.30 uur en 18.00 uur. Informeer u ter plaatse!
Commentaar
Vergewis u ter plekke van het aangeboden materiaal. De catalogus bevat vele lacunes (afmetingen, prijzen of
hele lotnummers vergeten) en fouten wat toeschrijving aan ontwerpers betreft
Catalogus:
websitehele lotnummers vergeten) en fouten wat toeschrijving aan ontwerpers betreft
20.04.2002: Lezingen "Leo Marfurt" en "Bewaring van affiches"
14.00 16.30 uur
In het kader van het erfgoedweekend, door Karl Scheerlinck respectievelijk Veerle Vercammen (Cordonova)
Organisatie: Nationaal Jenevermuseum Hasselt
Plaats: Witte Nonnenstraat 19, B 3500 Hasselt
Reservatie: tel. 00 32 11 24 11 44 fax 00 32 11 21 10 50 mail
Toegangsprijs: 3 euro, inclusief bezoek aan museum, expo "Marfurt (affiches) voor jenever en likeur" en borrel.
9.11.2002: Lezing "Louis Titz affiche Gewestelijke Landbouwtentoonstelling Hasselt, 1900"
15.00 16.00 uur
In het kader van "Kunst in de kijker", door Karl Scheerlinck
Organisatie: Stedelijk Museum Stellingwerff Waerdenhof"
Plaats: Maastrichterstraat 85, B 3500 Hasselt
Info: tel. 0032 11 24 10 70 fax 00 32 11 24 10 70 mail
Toegangsprijs: 3 euro, bezoek aan museum inbegrepen
5.03.2002: Lucien De Roeck overleden
We vernamen het overlijden van graficus en afficheontwerper Lucien De Roeck, op dinsdagavond 5 maart ll.
Hij is geboren in Dendermonde op 9 maart 1915 en bereikte de mooie leeftijd van 87 jaar.
Info
Lucien De Roeck zal de geschiedenis ingaan als het talent achter enkele ijzersterke en grafisch mooie affiches uit de jaren 30,
de Expo-ster 58 en als een uitmuntend typograaf. Hij was leerling van het jonge Instituut Ter Kameren bij Joris Minne (publiciteit) en
Nand Geersens (typografie). In 35 debuteerde hij met zijn bekroond ontwerp voor een Antwerps toeristisch affiche. Later won hij
nog andere afficheontwerpwedstrijden: die voor Oostende-Dover (ontwerp 1935, uitvoering 1937) en het Wegenfonds (1960).
In 1954 werd met zijn ster laureaat in de ontwerpwedstrijd voor het embleem Wereldtentoonstelling Brussel 1958.
Hij verzorgde de vormgeving van diverse bladen en promotionele folders en illustreerde tal van boeken en tijdschriften.
Als begenadigd tekenaar en aquarellist was hij vooral gefascineerd door de Antwerpse haven. Hij gaf les aan het Instituut Ter Kameren
en het Sint-Lucaspaviljoen te Antwerpen.
Wij hadden het geluk de betreurde graficus verschillende keren te mogen ontmoeten en bewaren de beste herinneringen aan een
bevlogen man en getalenteerd kunstenaar
de Expo-ster 58 en als een uitmuntend typograaf. Hij was leerling van het jonge Instituut Ter Kameren bij Joris Minne (publiciteit) en
Nand Geersens (typografie). In 35 debuteerde hij met zijn bekroond ontwerp voor een Antwerps toeristisch affiche. Later won hij
nog andere afficheontwerpwedstrijden: die voor Oostende-Dover (ontwerp 1935, uitvoering 1937) en het Wegenfonds (1960).
In 1954 werd met zijn ster laureaat in de ontwerpwedstrijd voor het embleem Wereldtentoonstelling Brussel 1958.
Hij verzorgde de vormgeving van diverse bladen en promotionele folders en illustreerde tal van boeken en tijdschriften.
Als begenadigd tekenaar en aquarellist was hij vooral gefascineerd door de Antwerpse haven. Hij gaf les aan het Instituut Ter Kameren
en het Sint-Lucaspaviljoen te Antwerpen.
Wij hadden het geluk de betreurde graficus verschillende keren te mogen ontmoeten en bewaren de beste herinneringen aan een
bevlogen man en getalenteerd kunstenaar
2001
7.12.2001: Colloquium "De Affiche herontdekt"Organisatie: Archief- en Bibliotheekwezen van België
Plaats: Koninklijke Bibliotheek Albert I (Brussel)
Verslag deel 1
DE AFFICHE HERONTDEKT
De affiche herontdekt is de misleidende titel van een colloquium dat op 7 december jl.plaatsvond in de Koninklijke Bibliotheek te Brussel. Misleidend en bovendien achterhaald,
omdat de affiche eigenlijk reeds veel vroeger werd gerehabiliteerd, nl. op het einde van
de jaren 60 - begin van de jaren 70. Vanaf toen immers gingen archieven en musea hier ten
lande zich intensiever bezighouden met hun affichecollecties, verschenen er publicaties over
het onderwerp en werden er overzichtstentoonstellingen georganiseerd. Brussel beet daarbij de
spits af maar ook Antwerpen liet zich niet onbetuigd. Het Museum Vleeshuis pakte uit met twee
tentoonstellingen (1979 en 1981) van zijn wereldberoemde verzameling. Later volgden nog Papieren
Herauten (1991) en Antwerpen Geplakt (1993), met een selectie uit de collectie van het AMVC.
Daarmee zijn dan meteen de twee belangrijkste Antwerpse afficheverzamelingen genoemd die beide
binnenkort zullen verenigd worden in het vernieuwde AMVC-Letterenhuis.
Colloquia over affiches zijn, zeker hier in België, een zeldzaamheid. Het is dan ook jammer dat
de organisatie, in handen van de vzw Archief- en Bibliotheekwezen van België, bijna eenzijdig was
afgestemd op het Franstalige landsgedeelte. De sprekers en het publiek van dit tweetalig colloquium
waren overwegend Franstalig, de Vlaamse musea en archieven waren duidelijk ondervertegenwoordigd
(het AMVC bijvoorbeeld, dat ook nationaal met zijn 38.000 tellende exemplaren één van de grootste
afficheverzamelingen heeft, werd zelfs niet eens officieel uitgenodigd). Het probleem werd nog het best
geillustreerd toen de openingsspreker J-P. Duchesne (Universiteit Luik), nochtans een deskundige ter
zake en auteur van Laffiche en Belgique(1989), een historisch overzicht bracht van de affiche waarbij
hij zich volledig baseerde op zijn boek dat echter vooral representatief is voor Brussel en Wallonië.
Hij ging daarbij volledig voorbij aan het feit dat er de laatste 10 jaar ook in Vlaanderen veel
wetenschappelijke publicaties zijn verschenen die het onderwerp verder hebben uitgediept.
Gelukkig waren de overige themas die behandeld werden universeler. Ik wil de lezer verder niet
lastigvallen met allerlei technische details die tijdens het discours aan bod kwamen. Ik zal het
hier slechts hebben over één thema dat als een rode draad door het ganse evenement liep, nl. de problemen
rond conservering en restauratie. Die zijn, en iedereen die er mee te maken krijgt zal dat zeker beamen,
niet gering. Er dient immers altijd met verschillende factoren rekening te worden gehouden. Is bijvoorbeeld
de ruimte waarin de affiches worden bewaard vochtvrij, is de temperatuur stabiel, is er aangepast licht?
Is er een geschikt systeem voor de opberging van de grote formaten? Hoe is de staat van de affiche zelf:
geplooid, opgerold, beschadigd? Wat is de kwaliteit van het papier, is de inkt stabiel genoeg, welke drager
zal men gebruiken bij restauratie? enz... Op elk van deze vragen valt er een antwoord te bedenken al
naargelang de middelen die men ter beschikking heeft.
Dat het verschil in middelen een determinerende rol speelt, kwam pijnlijk tot uiting bij de sprekers
F. Mellinghof (Deutches Plakatmuseum, Essen) en A. Vandenbulcke (Archief van de Stad Brussel). De eerste
instelling bevat een uiterst gespecialiseerd depot waar de modernste technieken van conservering en
restauratie worden toegepast. De tweede daarentegen beschikt slechts over bescheiden financiële middelen
en te weinig personeel en wordt daardoor soms verplicht om moeilijke keuzes te maken. In feite werd hier
op aanschouwelijke wijze de dualistische houding geïllustreerd die men vroeger had, en trouwens ook nu nog
altijd heeft, t.o.v. de affiche. Voor de enen is het een kunstwerk, voor de anderen gewoon een document dat,
temidden van al het andere archiefmateriaal, voor extra problemen zorgt vanwege zijn omvang en broosheid.
Verslag deel 3lastigvallen met allerlei technische details die tijdens het discours aan bod kwamen. Ik zal het
hier slechts hebben over één thema dat als een rode draad door het ganse evenement liep, nl. de problemen
rond conservering en restauratie. Die zijn, en iedereen die er mee te maken krijgt zal dat zeker beamen,
niet gering. Er dient immers altijd met verschillende factoren rekening te worden gehouden. Is bijvoorbeeld
de ruimte waarin de affiches worden bewaard vochtvrij, is de temperatuur stabiel, is er aangepast licht?
Is er een geschikt systeem voor de opberging van de grote formaten? Hoe is de staat van de affiche zelf:
geplooid, opgerold, beschadigd? Wat is de kwaliteit van het papier, is de inkt stabiel genoeg, welke drager
zal men gebruiken bij restauratie? enz... Op elk van deze vragen valt er een antwoord te bedenken al
naargelang de middelen die men ter beschikking heeft.
Dat het verschil in middelen een determinerende rol speelt, kwam pijnlijk tot uiting bij de sprekers
F. Mellinghof (Deutches Plakatmuseum, Essen) en A. Vandenbulcke (Archief van de Stad Brussel). De eerste
instelling bevat een uiterst gespecialiseerd depot waar de modernste technieken van conservering en
restauratie worden toegepast. De tweede daarentegen beschikt slechts over bescheiden financiële middelen
en te weinig personeel en wordt daardoor soms verplicht om moeilijke keuzes te maken. In feite werd hier
op aanschouwelijke wijze de dualistische houding geïllustreerd die men vroeger had, en trouwens ook nu nog
altijd heeft, t.o.v. de affiche. Voor de enen is het een kunstwerk, voor de anderen gewoon een document dat,
temidden van al het andere archiefmateriaal, voor extra problemen zorgt vanwege zijn omvang en broosheid.
In het daaropvolgend debat tussen enkele restaurateurs, o.a. S. Charlier (CREPAC, Limal) en
B. Desmaele (KB, Brussel), werd een aantal van genoemde keuzes verder gepreciseerd. Men kan bijvoorbeeld
opteren voor een samenwerkingsverband, zoals dat van het Centre de la Gravure et de l'Imprimerie (La Louvi`re),
het Mundaneum (Bergen) en het Musée de Mariemont, waarbij men bepaalde delen van de collectie een voorkeursbehandeling
geeft en andere (dubbele) onaangeroerd laat. In Nederland gaat men trouwens nog een stapje verder. Daar bestaat de
tendens om in het geheel niet meer te raken aan het document zelf. Het achterliggende idee is dat men binnen enkele
jaren waarschijnlijk toch betere technieken zal hebben ontwikkeld en dat het dus beter is om met de restauratie te
wachten, ook al omdat de meeste van de huidige ingrepen onomkeerbaar zijn. Dit stelt in ieder geval een ander probleem
aan de orde: hoever kan of mag men gaan bij eventuele restauratie? Kiest men enkel voor preventie of voor een esthetische
restauratie met retouchering? In vele gevallen, daar waar de verzameling te omvangrijk is en de middelen te beperkt zijn,
ligt het antwoord voor de hand. Een andere efficiënte manier om de affiche minder te moeten manipuleren is het beeld
digitaal of fotografisch vastleggen en het ontsluiten via computer (het AGRIPPA-systeem van het AMVC, ontwikkeld medio
jaren 90, was een van de eerste initiatieven in die richting). H. Sanders (Internationaal Instituut voor Sociale
Geschiedenis, Amsterdam) wees op het toenemende belang van virtuele tentoonstellingen: uitstekende reclame voor de eigen
instelling en het document zelf dient er niet meer voor uit het depot te worden gehaald
(De virtuele affichetentoonstelling The Chairman Smiles van het IISG trok het afgelopen jaar op het internet
zo'n 18.000 bezoekers). Men kan tenslotte natuurlijk ook opteren voor de methode van het AMSAB, belicht door
Hendrik Olivier. Deze instelling rekent op schenkingen en koopt uit principe nooit affiches of ander archiefmateriaal aan,
om geen markt te creëren of te stimuleren. Dat heeft voor gevolg dat er meer geld kan vrijgemaakt worden voor een
degelijke conservering en ontsluiting.
Verslag deel 4B. Desmaele (KB, Brussel), werd een aantal van genoemde keuzes verder gepreciseerd. Men kan bijvoorbeeld
opteren voor een samenwerkingsverband, zoals dat van het Centre de la Gravure et de l'Imprimerie (La Louvi`re),
het Mundaneum (Bergen) en het Musée de Mariemont, waarbij men bepaalde delen van de collectie een voorkeursbehandeling
geeft en andere (dubbele) onaangeroerd laat. In Nederland gaat men trouwens nog een stapje verder. Daar bestaat de
tendens om in het geheel niet meer te raken aan het document zelf. Het achterliggende idee is dat men binnen enkele
jaren waarschijnlijk toch betere technieken zal hebben ontwikkeld en dat het dus beter is om met de restauratie te
wachten, ook al omdat de meeste van de huidige ingrepen onomkeerbaar zijn. Dit stelt in ieder geval een ander probleem
aan de orde: hoever kan of mag men gaan bij eventuele restauratie? Kiest men enkel voor preventie of voor een esthetische
restauratie met retouchering? In vele gevallen, daar waar de verzameling te omvangrijk is en de middelen te beperkt zijn,
ligt het antwoord voor de hand. Een andere efficiënte manier om de affiche minder te moeten manipuleren is het beeld
digitaal of fotografisch vastleggen en het ontsluiten via computer (het AGRIPPA-systeem van het AMVC, ontwikkeld medio
jaren 90, was een van de eerste initiatieven in die richting). H. Sanders (Internationaal Instituut voor Sociale
Geschiedenis, Amsterdam) wees op het toenemende belang van virtuele tentoonstellingen: uitstekende reclame voor de eigen
instelling en het document zelf dient er niet meer voor uit het depot te worden gehaald
(De virtuele affichetentoonstelling The Chairman Smiles van het IISG trok het afgelopen jaar op het internet
zo'n 18.000 bezoekers). Men kan tenslotte natuurlijk ook opteren voor de methode van het AMSAB, belicht door
Hendrik Olivier. Deze instelling rekent op schenkingen en koopt uit principe nooit affiches of ander archiefmateriaal aan,
om geen markt te creëren of te stimuleren. Dat heeft voor gevolg dat er meer geld kan vrijgemaakt worden voor een
degelijke conservering en ontsluiting.
M-L. Bernard, een buitenbeentje op dit colloquium (zelf verkoper van affiches in haar winkel,
Ma Maison de Papier, Brussel), beklemtoonde dat er wel degelijk een verband bestaat tussen de handel
in affiches en de manier waarop zij binnen de musea of archieven dienen geconserveerd te worden.
Onder invloed van de exuberante smaak van de Amerikanen, veruit de belangrijkste opkopers in Europa van
vooral Franse en Belgische affiches, wordt de markt overspoeld met restauraties met overdadige
retoucheringen, waarbij de kleuren nog al eens danig van het origineel durven afwijken. Het is dan ook de
taak van musea en archieven om de affiches te conserveren of te restaureren in hun meest oorspronkelijke
staat. De verbetering van de restauratietechnieken heeft er anderzijds mee voor gezorgd dat er meer en
betere vervalsingen op de markt zijn verschenen. Vroeger kon men nog aan de hand van de chemische
samenstelling van het papier de ouderdom van het document bepalen. Nu is dat, zeker als de affiche is
opgekleefd en chemische elementen van drager, lijm en papier door elkaar lopen, bijna onmogelijk geworden.
Het zal ondertussen wel duidelijk zijn geworden dat er tijdens dit colloquium meer vragen werden
opgeroepen of suggesties werden geopperd dan dat er definitieve antwoorden werden geformuleerd.
Al te vaak werden daarbij open deuren ingetrapt. Dat neemt niet weg dat dit initiatief navolging verdient.
Ik hoop alleen maar dat men er dan in zal slagen het op een hoger, op zijn minst nationaal, niveau te tillen.
Over één zaak waren ongeveer alle deelnemers het eens: affiches verdienen het om onder de best mogelijke
omstandigheden bewaard te worden, zij blijven immers nog steeds veruit het beste promotiemiddel waarmee
een instelling kan uitpakken.
Robert Lucas, AMVC-Letterenhuis
InfoMa Maison de Papier, Brussel), beklemtoonde dat er wel degelijk een verband bestaat tussen de handel
in affiches en de manier waarop zij binnen de musea of archieven dienen geconserveerd te worden.
Onder invloed van de exuberante smaak van de Amerikanen, veruit de belangrijkste opkopers in Europa van
vooral Franse en Belgische affiches, wordt de markt overspoeld met restauraties met overdadige
retoucheringen, waarbij de kleuren nog al eens danig van het origineel durven afwijken. Het is dan ook de
taak van musea en archieven om de affiches te conserveren of te restaureren in hun meest oorspronkelijke
staat. De verbetering van de restauratietechnieken heeft er anderzijds mee voor gezorgd dat er meer en
betere vervalsingen op de markt zijn verschenen. Vroeger kon men nog aan de hand van de chemische
samenstelling van het papier de ouderdom van het document bepalen. Nu is dat, zeker als de affiche is
opgekleefd en chemische elementen van drager, lijm en papier door elkaar lopen, bijna onmogelijk geworden.
Het zal ondertussen wel duidelijk zijn geworden dat er tijdens dit colloquium meer vragen werden
opgeroepen of suggesties werden geopperd dan dat er definitieve antwoorden werden geformuleerd.
Al te vaak werden daarbij open deuren ingetrapt. Dat neemt niet weg dat dit initiatief navolging verdient.
Ik hoop alleen maar dat men er dan in zal slagen het op een hoger, op zijn minst nationaal, niveau te tillen.
Over één zaak waren ongeveer alle deelnemers het eens: affiches verdienen het om onder de best mogelijke
omstandigheden bewaard te worden, zij blijven immers nog steeds veruit het beste promotiemiddel waarmee
een instelling kan uitpakken.
Robert Lucas, AMVC-Letterenhuis
DE AFFICHE HERONTDEKT
Colloquium georganiseerd door "Archief- en Bibliotheekwezen van België"Koninklijke Bibliotheek Albert I (Brussel), 7 december 2001
Voormiddag
09.00 - 09.15: Verwelkoming
09.15 - 09.45: Historisch overzicht van de affiche door Jean-Patrick Duchesne (Universiteit van Luik)
09.45 - 10.15: De bewaring in een gespecialiseerd depot door F. Mellinghoff (Deutsches Plakat Museum)
10.15 - 10.30: Pauze
10.30 - 11.00: De bewaring in een gemeentelijk depot door A. Vandenbulcke en Th. Symons (Archief van de Stad Brussel)
11.00 - 12.00: Restauratie. Rondetafelgesprek met Sandrine Charlier (C.R.E.P.A.C.) en Baudouin Desmaele (restaurateur)
12.00 - 14.00: Lunch (vrij)
Namiddag
14.15 - 14.45: Wetenschappelijke exploitatie door Véronique Pouillard (U.L.B.)
14.45 - 15.15: Voorstelling van het informatiserings- en digitaliseringsproject van het Centre de la Gravure door
Catherine De Braekeleer (Centre de la Gravure et de l
Imprimée - La Louvière) en Tanguy Coll?s
(U.C.L. - Instituut voor het Kunstpatrimonium)
15.15 - 15.30: Pauze
15.30 - 16.00: Valoriseren van het erfgoed door Huub Sanders (I.I.S.G. - Amsterdam)
16.00 - 17.00: De markt van de affiche. Rondetafelgesprek met Marie-Laurence Bernard (Brussel) en Hendrik Olivier (A.M.S.A.B.).
Gratis inschrijving. We vragen u in te schrijven om u in optimale omstandigheden te kunnen ontvangen.
Bijkomende informatie:
Thierry Delplancq (thierry.delplancq@lalouviere.be) - Jean-Francois Fueg (02/410.10.80) - Suzanne Lecocq (suzanne.lecocq@freebel.net)